Gezonde en veilige leefomgeving

OnderwerpenPreventie en Gezonde leefomgevingGezonde en veilige leefomgeving

Preventie

Navigatie

Een gezonde inrichting van de leefomgeving bevordert de gezondheid. Een gezonde leefomgeving is een omgeving die bewoners als prettig ervaren, waar gezonde keuzes gemakkelijk en logisch zijn en waar negatieve invloed op gezondheid zo klein mogelijk is.

Belangrijke elementen voor een gezonde leefomgeving zijn uitnodigen tot bewegen (wandelen, fietsen, spelen), elkaar ontmoeten, ontspannen, een goede milieukwaliteit (onder andere lucht en geluid), klimaatbestendigheid (zoals meer groen voor tegengaan hitte- en wateroverlast) en een goede toegang tot voorzieningen.

GGD’en en GHOR-bureaus werken dagelijks aan het bevorderen van gezondheid en veiligheid van inwoners van Nederland. Dat doen ze onder andere door te adviseren over de kansen en risico’s die de leefomgeving biedt voor een goede gezondheid. Deze kennis delen ze graag. Door middel van een gesprek, een advies of via publiekscommunicatie.

Meer informatie over het belang van een gezonde leefomgeving, wat wij hiervoor doen én welke experts hier onder andere bij betrokken zijn, dat ziet u in de video’s.

Informatie over Gezondheidskundig Adviseur Gevaarlijke Stoffen (GAGS):

Informatie over Arts Medische Milieukunde (MMK-arts):

Informatie over Adviseur Gezonde Leefomgeving/- Gezondheid en Milieu:

Meer informatie
Wilt u meer informatie over de functies of de opleidingen en toelatingseisen van deze functies? Hiervoor kunt u contact opnemen met uw regionale GGD.

Kernwaarden voor een Gezonde Leefomgeving

De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. Veel gemeenten en provincies bereiden zich voor op dit nieuwe proces van integrale belangenafweging. In dit kader heeft de Raad van Directeuren Publieke Gezondheid en de directie van GGD GHOR Nederland het document Kernwaarden Gezonde Leefomgeving en het document Kernwaarden GHOR in de leefomgeving vastgesteld. De kernwaardendocumenten bieden handvatten aan iedereen die betrokken is bij de inrichting van de leefomgeving en publieke gezondheid een warm hart toedraagt, ook bij de voorbereiding op alle crisistype. Het document is tevens bruikbaar bij het uitwerken van ander beleid met betrekking tot de leefomgeving en/of gezondheid.

Handreiking planregels gezonde leefomgeving
Een gezonde leefomgeving kan in een aanzienlijke mate bijdragen aan een goede volksgezondheid. De Omgevingswet vergroot de mogelijkheden om een gezonde leefomgeving integraal door te vertalen naar de gemeentelijke uitvoeringspraktijk. Eerder zijn door de samenwerkende GGD’en “kernwaarden gezonde leefomgeving“ opgesteld, ten behoeve van Omgevingsvisies en andere beleidsprocessen in het domein van de volksgezondheid en fysieke leefomgeving. Deze handreiking biedt handvatten hoe deze kernwaarden ‘vertaald’ kunnen worden naar planregels in omgevingsplannen. De Handreiking Planregels gezonde leefomgeving bestaat uit twee onderdelen: inhoudelijke uitleg over typen planregels, en vervolgens voorbeelden hoe de kernwaarden gezonde leefomgeving geconcretiseerd kunnen worden naar het Omgevingsplan. Het is een levend document, dat een basis biedt om op passende manieren, in samenspraak met het werkveld, planregels toegankelijk te maken en verder te ontwikkelen. Het laat zien dat het veelal goed mogelijk is om “gezondheid” door te vertalen naar het Omgevingsplan.

Bruidsschat
In de handreiking wordt tevens een introductie gegeven van de set van planregels die het Rijk meegeeft aan gemeenten bij inwerkingtreding van de Omgevingswet: de zogenaamde Bruidsschat. Deze beschouwing is als bijlage toegevoegd aan de handreiking planregels en via deze link te vinden.

Adviezen voor een gezonde en veilige leefomgeving

Veel milieufactoren beïnvloeden de leefomgeving en de mate waarin de leefomgeving gezond en veilig is. Over een aantal factoren, zoals asbest, PFAS, houtrook, lood in waterleidingen en omgevingsgeluid, geven wij een gezondheidsadvies. Deze adviezen zijn hier te lezen.

Handreikingen en tools

Bestuurlijk Handvat Gezonde Leefomgeving
Het Bestuurlijk Handvat Gezonde Leefomgeving biedt ondersteuning bij gebiedsontwikkeling onder de Omgevingswet. Het is een nieuw handvat dat bestuurders kunnen gebruiken bij het uitwerken en implementeren van de omgevingskwaliteit ‘gezondheid’ in de Omgevingswet. Een richtinggevend handvat inclusief instrumenten ter ondersteuning van bestuurlijke processen. U vindt het Bestuurlijk Handvat Gezonde Leefomgeving via deze link.

Handreiking bij ontwikkelen omgevingsvisie
Dit document (klik hier) biedt u achtergrondinformatie, die u kunt gebruiken in het contact tussen GGD’en en gemeente om ervoor te zorgen dat een GGD maximaal bij kan dragen in het ontwikkelen van de lokale omgevingsvisie of bij ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving.